Son günlər azyaşlılar arasında rotavirus infeksiyası yayılıb.
Bu barədə Metbuat.az-a pediatr-infeksionist Aytən Ziyadova açıqlama verib. O, qeyd edib ki, bu infeksiyanın əsas klinik əlamətləri güclü qarın ağrıları, qusma və ishaldır:
“Rotavirus infeksiyası adətən virusa məruz qaldıqdan sonra iki gün ərzində ilk simptomlarını göstərməyə başlayır. İlk simptomlar qızdırma və qusmadır. Bunun ardınca üç-səkkiz gün davam edən sulu ishal gəlir. Bu müddət ərzində bədən çox miqdarda su itirir. İnfeksiyanın qarın ağrısına səbəb olduğu hallar çox yayılmışdır. Rotavirus, tez-tez onun simptomları və fiziki müayinə əsasında diaqnoz qoyulur. Diaqnozu təsdiqləmək üçün nəcis nümunəsinin laboratoriyada təhlili tələb oluna bilər. Rotavirus infeksiyası uşaqlarda və böyüklərdə fərqli şəkildə inkişaf edə bilər”.
Uşaqlar arasında yayılan rotavirusun simptomları barədə məlumat verən infeksionist vurğulayıb ki, qara nəcis rəngi rotavirusun əlamətlərindən biridir. Həkim bildirib ki, bu hallarda təcili olaraq pediatrla məsləhətləşmək lazımdır:
“Uşaqlarda rotavirusun simptomlarına 24 saatdan çox davam edən ishal, tez-tez qusma, qatranlı nəcis, nəcisdə qan və ya irin, 40°C-dən yüksək hərarət, narahatlıq, yuxululuq və ya ağrılı vəziyyət, ağız quruluğu, susuzlaşdırma əlamətləri var, xüsusilə körpələrdə, o cümlədən göz yaşı olmadan ağlama, az və ya heç sidiyə getməmə, qeyri-adi yuxululuq və ya ətraf mühitə reaksiya verməmə daxildir.
Yetkinlərdə rotavirusun simptomları arasında mayenin 24 saatdan çox saxlanmaması, iki gündən çox davam edən ishal, qusma, bağırsaqlarda qan və ya 39,4°C-dən yuxarı hərarət, həddindən artıq susuzluq, ağızda quruluq, sidiyin azalması və ya az sidik ifrazı, ağır zəiflik, başgicəllənmə, dayanarkən başgicəllənmə aiddir. Bu hallarda təcili olaraq həkimə müraciət etmək lazımdır. Rotavirus, bağırsaq infeksiyası zamanı çox nadir hallarda bağırsağın bir hissəsi öz-özünə bükülərək həyati təhlükəsi olan tıxanmaya səbəb ola bilər”.
Rotavirus infeksiyasının xüsusi müalicəsinin olmadığını deyən həkim bildirib ki, antibiotiklər və ya antiviral dərmanlar rotavirus infeksiyasına kömək etmir:
“Adətən infeksiya üç-yeddi gün ərzində öz-özünə yox olur. Körpələrdə rotavirusa bağlı infeksiya müşahidə olunarsa, həkimlə məsləhətləşdikdən sonra və onun tövsiyəsi ilə maye verilə bilər. Əgər körpə ana südü ilə qidalanırsa, ona istədiyi qədər əmizdirməyə davam etməsinə icazə vermək lazımdır.
Körpə süni qida ilə qidalanırsa, həkim məsləhəti ilə az miqdarda oral rehidrasiya mayesi və ya normal süni süd qarışığı verilməli, körpə formulası həddindən artıq sulandırılmamalıdır. Böyük uşaqlar istirahət etməyə təşviq edilməlidir”.
Aytən Ziyadova məsləhət bilir ki, rotavirusa yoluxma zamanı xəstələlərə tam taxıllı çörək və ya kraker, yağsız ət, qatıq, meyvə və tərəvəz kimi şəkər əlavə edilməmiş yumşaq qidalar təklif edilməlidir:
“Oral rehidrasiya mayesi də daxil olmaqla çoxlu maye qəbul etmək vacibdir. Rotavirusun törətdiyi infeksiya zamanı qazlı içkilər, alma şirəsi, qatıqdan başqa süd məhsulları və ishalı pisləşdirən şəkərli qidalardan uzaq durmaq lazımdır. Böyüklərdə mədəni qıcıqlandıra biləcək hər hansı maddələrdən, o cümlədən kofein, spirt və ikinci əl nikotin istehlakından qaçmaq lazımdır.
Dehidrasiya rotavirusun səbəb olduğu bağırsaq infeksiyasının ciddi bir komplikasiyasıdır. Rotavirusun yaratdığı bağırsaq infeksiyası normal olaraq evdə maye qəbulunu artırmaqla müalicə edilə bilər.
Şiddətli susuzlaşdırma, yəni bəzi hallarda görülən su itkisi xəstəxanada venadaxili maye qəbulunu tələb edir. İshal bir neçə gündən çox davam edərsə, itirilən maye və mineralları əvəz etmək üçün həkim məsləhəti ilə oral rehidrasiya mayesi istifadə edilə bilər”.
Gülbəniz Hüseynli / Metbuat.az
